Style karate

Wśród plejady szkół i stylów najważniejsze, najbardziej popularne obecnie są: Shotokan, Kyokushinkai, Shito-ryu, Wado-ryu, Goju-ryu.

Kyokushinkai
Szkoła Karate założona w 1957 roku przez Koreańczyka Young-i-choi, który przybył do Japonii w 1938 roku i tam naturalizował się przyjmując nazwisko Masutatsu Oyama . W 1940 roku zdobył drugi dan, a w 1946 roku – czwarty. W latach 1948-1952 był jedną z czołowych postaci japońskiego karate. Oyama, w ogromnej mierze przyczynił się do spopularyzowania karate w Stanach Zjednoczonych, a jego instruktorzy w niektórych krajach Europy.
Kyokushinkai oznacza „Ekstremum Prawdy” – Kyoku (ostateczny, zasadniczy lub podstawowy), Shin (prawda lub rzeczywistość), Kai (przyłączyć się , wziąć udział, a także grupa, organizacja). Filozofią szkoły Kyokushinkai jest poszukiwanie najwyższej prawdy w aspekcie fizycznym, psychicznym i duchowym. Jest to raczej szkoła niż styl. Podstawy przejęte są niemal w całości z goju-ryu, uzupełnione o niektóre elementy karate koreańskiego.

W karate Kyokushin w większym stopniu podkreśla się rolę technik nożnych. Masutatsu Oyama nie przywiązywał takiej wagi i znaczenia do praktykowania kata jak w innych stylach. W treningu i walce sportowej kładł nacisk na karate twarde, bardzo realistyczne, na umiejętność walki, twardość, zdolność przyjmowania uderzeń i związaną z tym odporność na ból.
W walce sportowej kumite dopuszczalny jest kontakt, z wyłączeniem głowy i szyi. Zawodnika ocenia się nie tylko za umiejętności techniczne, także za umiejętność przekonywającego udowodnienia siły swoich ciosów i odporności na ciosy. Punktuje się techniki robiące „wyraźne wrażenie” na przeciwniku.
Każdy adept Kyokushin karate powinien znać przysięgę (dojo kun) oraz etykietę dojo.

Shotokan
Twórcą szkoły karate Shōtōkan jest Gichin „Shoto” Funakoshi, skromny nauczyciel, potomek samurajów, człowiek z wielką wiedzą i kulturą osobistą. Wniósł on największy wkład w usystematyzowanie karate, łącząc stare techniki Okinawy z nowoczesnym karate sportowym. Był pierwszym nauczycielem karate w Tokio, i ten sposób istotnie przyczynił się do rozpowszechnienia tej sztuki walki wręcz w całej Japonii. Urodził się na Okinawie w 1869 r i już jako 11- to letni chłopiec rozpoczął naukę karate u dwóch największych mistrzów ówczesnych czasów.
Wyraz „Shōtō” oznacza „fale sosen” (literacki pseudonim twórcy z okresu młodości, „fale sosen” albo „zapach sosen” tj. drzew, które zawsze przypominały mu jego ukochaną wyspę Okinawę), a wyraz „Kan” oznacza budynek, pawilon, siedzibę (w tym przypadku dojo).
Gichin Funakoshi nazywał swój styl jako „karate” i został on nazwany Shotokan dopiero przez syna i jego uczniów.

Shotokan obejmuje stare techniki Okinawy i nowoczesne karate sportowe. Preferuje niskie postawy, mocne, obszerne ruchy. Przejścia są dynamiczne i silne. Ręce spoczywają zazwyczaj nisko na biodrach. Ataki wyprowadza się po liniach bliskich środkowej linii ciała. Bloki są twarde, niezbyt obszerne, oszczędne w ruchach. Techniki nożne muszą opierać się na względnie niskich, stabilnych postawach.

Shotokan zawiera dużo kata, które ćwiczy się z użyciem największej siły. Dla Funakoshiego kata były najważniejszym sposobem wyrazu jego sztuki. Wiele z nich wywodzi się ze szkół Shorei-ryu i Shorin-ryu, a wiele z nich sam opracował. Funakoshi uznawał za świętą zasadę, iż żadnego kroku kata nie wolno wykonywać bez zrozumienia ruchu. Uczniów którzy dbali o jedynie na czystość techniki nazywał technikami, a karatekami zostawali ci, którzy zrozumieli sens shōtōkan.
Kumite ma formę półkontaktowej walki sportowej. Techniki wykonywane są z pełną siłą bez głębszej penetracji celu; dopuszczalny jest lekki kontakt tj. na poziomie tułowia jak i głowę, lecz wymagana jest precyzyjna kontrola psychiczna nad własnym zachowaniem w walce. Technika musi być wykonana z odpowiednio stabilnej pozycji i z należytą siłą.|
W Polsce Shotokan obok Kyokushinkai są najbardziej popularnymi stylami karate.

Shito-ryu
Szkoła Karate Shito-ryu utworzona przez Kenwa „Bushi” Mabuni, długoletniego ucznia Yasutsune Itosu, oparta jest na technikach pośrednich pomiędzy starym stylem z Okinawy, a Shotokan. Mabuni wykazywał szczególne upodobanie do perfekcyjnego opanowania technik kata, które czerpał ze stylów shotokan, goju i shorin-ryu. W Shito-ryu jest ich ponad60 (łącznie z tymi, w których używa się broni).

Shito-ryu jest stylem wyspecjalizowanym, kładzie nacisk na nadanie walce szybkości, manewrowości i dynamiki. Styl ten wymaga postaw węższych, lekkich, umożliwiających raptowne przemieszczanie się. Mniejszą wagę przywiązuje się do tradycyjnego wyszkolenia karateki, większą zaś do nadania walce szybkości, manewrowości i dynamiki. Jest to styl przystosowany do wymagań walki sportowej z jednym przeciwnikiem.

Styl Shito-ryu jest silny, szybki, artystyczny. Postrzegany jest jako połączenie niszczącej skuteczności z artyzmem. Wynika to faktu poznawania przez uczniów kobudo i laido. Ten pierwszy jest sztuką walki tradycyjną bronią (narzędzia rolnicze jak cep, długi kij, trójząb, pałki) opanowaną przez mieszkańców Okinawy. Laido natomiast jest sztuką dobywania miecza, sztuką wielkiej koncentracji i precyzji ruchu.

Wado-ryu
Hironori Otsuka był twórcą rdzennie japońskiego stylu Wado-Ryu (Droga Pokoju lub Droga Harmonii) tj. „Wa” (pokój, harmonia), „Do” (droga), „Ryu” (szkoła, styl). Z zawodu rehabilitant, specjalista kinezyterapii doskonale znał aparat mięśniowo-ruchowy człowieka. Miał wyjątkową wiedzę i wyczucie w kształtowaniu motoryki ruchu u ćwiczących. Mając niespełna 6 lat zaczął trenować shindo yoshin ryu ju-jitsu. Stał się tak biegły w tej sztuce, że został nagrodzony najwyższym stopniem mistrzowskim.
Hironori Otsuka wychodził z założenia, że techniki karate angażują zbyt wiele siły, rozpoczął więc prace nad analizą karate z punktu widzenia biomechaniki, szukając związków karate z jujitsu, aikido, judo i kendo. Rezultatem jego prac badawczych była idea nauczania innej koncepcji karate, przede wszystkim zerwania z zasadą „stalowego bloku” i wprowadzenia koncepcji opartej o „miękkie bloki”.

Otsuka połączył zasadę niestawiania oporu sile, na której oparte jest ju-jitsu, z tradycyjnymi technikami okinawskiego karate. Uważał on, że w karate za często korzysta się z siły. Zamiast więc siły łamiącej ręce postulował zręczność i spryt, zamiast frontalnego ataku – zaskakujące zejście z linii ciosu, przy czym rzuty wykonywano przez pchnięcie lub uderzenie z jednoczesnym podcięciem. W ten sposób wprowadził element miękkości, co było czymś wyjątkowym w japońskim karate.
W 1939 roku Hironori Otsuka założył własną szkołę Karate, za zgodą Gichina Funakoshiego, a swój styla nazwał Wado-Ryu. Otsuka posiadał najwyższy stopień mistrzowski – 10 dan.

Panuje przekonanie że styl Wado-Ryu jest „łatwiejszy”. Jest on szczególnie popularny na uczelniach wyższych, skupia około 1/3 ćwiczących. System nauczania techniki jest mniej uciążliwy niż w Shotokan i Goju-Ryu. Treningi koncentrują się tu na zręczności, szybkości i precyzji, uderzeń; techniki wykonuje się racjonalnie, przy użyciu minimum koniecznej siły, co jest cechą wyróżniającą tego stylu. Jednakże jeśli Wado-Ryu ma mieć realną wartość w walce, trenowanie go jest bardzo trudne.

Goju-ryu
Szkoła Karate założona przez Miyagi Chojun (w Japonii Miyagi). Nazwa stylu pochodzi od słów „Goken” (silna pięść) i „Juken” (miękka pięść). Goju-ryu tłumaczy się jako „pięść miękkich zasad”, choć jest to dość twardy styl, popularny przede wszystkim w zachodniej Japonii.
W przeciwieństwie do tych najbardziej popularnych na świecie nastawionych na walkę sportową, styl Goju-ryu przystosowuje karatekę do walki rzeczywistej. Do siły przywiązuje się większą wagę niż w innych stylach. W walce dąży się do bezpośredniego rozstrzygnięcia przez wymianę ciosów, co wymaga dużej wytrzymałości i odporności na ból. Minimalizuje się go przez specjalne techniki oddechowe, umiejętne napinanie mięśni itd.
Styl Goju-ryu idealnie charakteryzuje głośno akcentowana zasada ,,... trenuj tak, abyś mógł przyjąć każdy cios – uderzaj tak, abyś nie musiał przyjąć następnego ciosu„.